فراتحلیل اثربخشی مداخلات روانشناختی و ورزشی برکنترل میزان هموگلوبین گلیکوزیله (hba۱c) بیماران مبتلا به دیابت

مقدمه: دیابت بیماری مزمن و شایعی است که در سال های اخیر به دلیل تغییر سبک زندگی، عدم تحرک و چاقی متعاقب آن، افزایش چشم گیری داشته است. این افزایش شیوع در دیابت، انجام مداخلات متعدد و پراکنده توسط متخصصین و مراقبین سلامت را به منظور کنترل و تنظیم قندخون و عوامل تأثیرگذار بر آن به دنبال داشته است. هدف از پژوهش حاضر جمع­آوری و ترکیب نتایج این مداخلات، در دو زمینه روانشناختی و ورزشی و تعیین اثربخشی آن ها بر کنترل میزان هموگلوبین گلیکوزیله (hba1c) در بیماران مبتلا به دیابت در قالب روش فراتحلیل می باشد. روش ها: جهت انجام این مطالعه، از بین پژوهش های متعدد مربوط، 38 پژوهش (19مداخله ورزشی و19 مداخله روانشناختی) که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بودند انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آن ها انجام گرفت. این پژوهش مبتنی بر 38 اندازه اثر می باشد و ابزار استفاده شده چک لیست فراتحلیل بوده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان اندازه اثر مداخلات و آموزش های روانشناختی بر کنترل میزان قند خون پایدار 67/0 (00001/0>p) و اندازه اثر مداخلات و آموزش های ورزشی 79/0 (00001/0>p) می باشد. نتیجه­گیری: اگرچه طبق جدول کوهن، اندازه اثرهای به دست آمده برای اثربخشی مداخلات روانشناختی و ورزشی، هر دو در سطح متوسط می باشد، با این حال میزان اثربخشی مداخلات ورزشی بالاتر از مداخلات روانشناختی به دست آمده است.